Hóa chất là gì?

Hóa chất (chất hóa học) là một dạng vật chất có hợp chất và đặc tính hóa học không đổi. Nó tồn tại ở các trạng thái khí, lỏng,  rắn và plasma.

Thường được gọi là “tinh khiết” để phân biệt với hỗn hợp chứa nhiều hóa chất khác nhau và thường được sử dụng trong phòng thí nghiệm.

Phân biệt hóa chất tinh khiết và hóa chất công nghiệp:

         – Hóa chất tinh khiết:  Là loại không chứa nhiều các hợp chất khác nhau, có độ bền rất cao. Ở các phòng thí nghiệm các trường học, viện nghiên cứu, trung tâm kiểm nghiệm luôn cần hóa chất ở dạng tinh khiết, có độ hoạt tính ổn định. 

         – Hóa chất công nghiệp: Là tất cả những sản phẩm làm ra từ công nghiệp hóa chất, được sản xuất với số lượng lớn là axit sunfuric. Hóa chất công nghiệp liên quan đến mọi khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta. 

Hóa chất công nghiệp có nhiều tác dụng, tuy nhiên khi sử dụng phải thật sự lưu ý. Để hiểu rõ hơn, hãy tham khảo bài viết: Hóa chất công nghiệp – Công dụng và các lưu ý khi sử dụng hóa chất công nghiệp

Vai trò và công dụng của hóa chất

Ta không thể phủ nhận vai trò của hóa chất trong đời sống hiện đại hóa hiện nay. Dù là lĩnh vực nào, hóa chất cũng góp phần không nhỏ.

Lĩnh vực nông nghiệp

Trong nông nghiệp, việc sử dụng hóa chất đã trở nên phổ biến. Nhất là trong nuôi trồng. Hóa chất được sử dụng dưới dạng các sản phẩm bảo vệ thực vật như: thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, phân bón… giúp cây trồng, hoa màu phát triển nhanh, thu được sản phẩm chất lượng.

Phân loại:

       – Thuốc trừ sâu: Dùng để diệt sâu bọ gây hại cho cây.

       – Thuốc diệt cỏ: Dùng để diệt các loại thực vật không cần thiết cho sự phát triển cho cây như cỏ dại.

       – Thuốc diệt vi khuẩn: Diệt những loại virus, nấm gây bệnh cho cây.

Chính vì vậy, hóa chất trong nông nghiệp đóng vai trò rất quan trọng, nó góp phần làm ra những thực phẩm tươi ngon, duy trì sự sống cho thực vật phát triển.

Lĩnh vực y học

Trước tiên, ta phải khẳng định rằng: hóa chất trong ngành y học được sử dụng và nghiên cứu rất nhiều. Dùng trong việc xét nghiệm – phân tích máu, tạo chất khử trùng, được truyền vào cơ thể bệnh nhân để kìm hãm những tế bào độc hại, hỗ trợ điều trị. Đặc biệt là chế tạo vật liệu tổng hợp để thay thế xương và răng.

Lĩnh vực công nghiệp

Hóa chất là yếu tố quan trọng trong công nghiệp. Hầu như mọi sản phẩm mà nhà máy tạo ra từ phản ứng hóa học. Bạn sẽ ngạc nhiên vì những gì nó đem lại cho chúng ta:

        – Công nghiệp sản xuất đồ gia dụng: Hóa chất là nguyên liệu chính để sản xuất những vật phẩm sử dụng trong căn nhà của bạn.

        – Công nghiệp nặng: được dùng để chiết suất các khoáng sản, kim loại quý ra khỏi quặng, để từ đó làm ra trang sức, phụ kiện.

        – Công nghiệp lọc hóa dầu: Được sử dụng để điều chế nhiên liệu như xăng đầu, khí đốt,.

        – Ngành công nghiệp máy móc: Làm các chất tẩy rửa, làm sạch chi tiết máy móc.

        – Công nghiệp sản xuất phân bón: Làm nguyên liệu sản xuất phân bón, thuốc diệt,..

Lĩnh vực địa chất

Lợi ích của hóa chất trong lĩnh vực này là giúp nghiên cứu và tìm kiếm khoáng sản, đá và những thứ tự nhiên. Vì vậy, hóa chất có tầm quan trọng nhất định trong lĩnh vực địa chất.

Lĩnh vực nghiên cứu

Các nhà khoa học trong phòng thí nghiệm sử dụng hóa chất trong nhiều mục đích nghiên cứu, tìm ra những chất mới và phát hiện những hiện tượng chuyển biến chất hóa học nhằm phục vụ đời sống. Nhờ vậy, ngành nghiên cứu đóng vai trò rất quan trọng.

Sản phẩm gia dụng

Xung quanh ta hầu hết đều có sản phẩm làm hóa chất chất tẩy rửa như xà phòng, thuốc tẩy rửa quần áo, thuốc đánh bóng giày dép, nước rửa chén bát… Một số sản phẩm dùng hóa chất dùng để loại bỏ vi khuẩn, làm sạch bề mặt

Tuy rằng hóa chất có những mặt tích cực trong các ngành sản xuất như vậy. Nhưng mỗi người cần lưu ý và đề phòng những loại có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe. Nên có những kiến thức cần thiết để xử lý những thương tổn do hóa chất gây ra.

Những điều cần biết về an toàn khi sử dụng, vận chuyển hóa chất

Mỗi chúng ta luôn cần chuẩn bị những kiến thức cần thiết khi sử dụng, tiếp xúc với hóa chất. Không chỉ những người có chuyên môn trong ngành công nghiệp hóa chất, mà ngay cả những người đang sử dụng các chất hóa học được cho là khá an toàn và hữu dụng trong sinh hoạt hằng ngày. 

Sử dụng hóa chất có nguy hiểm không?

Trong hóa chất, có những loại chúng ta tiếp xúc hằng ngày và được đánh giá là an toàn (thuốc nhuộm, thuốc tẩy rửa, dầu gội, dầu rửa bát…) Nhưng có những loại hóa chất bị liệt vào nguy hiểm.

Việc vận chuyển hóa chất cũng phải được kiểm tra rất nghiêm ngặt và phân loại:

        – Hóa chất dễ gây nổ.

        – Hóa chất có tính oxi hóa mạnh.

        – Dễ cháy.

        – Độc cấp tính

        – Độc mãn tính.

        – Gây ung thư.

        – Độc hại đến môi trường.

Đối với các loại hóa chất hàng ngày, chúng được sử dụng tiêu dùng hàng ngày nhưng không phải an toàn tuyệt đối. Cần tránh tiếp xúc trực tiếp với da, mắt. Tránh những loại hóa chất đặc biệt nguy hiểm và nhạy cảm khi tiếp xúc. Có những dạng hóa chất có tính axit mạnh dẫn đến ăn mòn da hay có khả năng tích tụ mầm bệnh bên trong cơ thể. Chính vì vậy, ta cần tránh và trang bị đầy đủ kiến thức trong việc sử dụng hóa chất trong đời sống hằng ngày.

Một số lưu ý khi sử dụng hóa chất

        – Hiểu được các rủi ro của hóa chất độc hại: Bạn nên hiểu bản chất của các chất hóa học, mức độ nguy hiểm của từng loại để có biện pháp giải quyết cũng như đề phòng nguy hiểm khi tiếp xúc.

        – Đọc kỹ các nhãn dán: Không phải tự nhiên mỗi loại hóa chất đều có nhãn dán chi tiết. Mục đích để chúng ta dễ dàng thấy những cảnh báo nguy hiểm, nồng độ và những yếu tố cần tránh. Những sản phẩm có nhãn dán sẽ đảm bảo mức độ an toàn tuyệt đối cho người sử dụng.

        – Nơi bảo quản: Thường xuyên xem xét kỹ lưỡng nơi bảo quản hóa chất phải khô ráo, tránh ẩm mốc gây ra biết chất.

        – Đồ bảo hộ: Đối với những chuyên gia nghiên cứu về lĩnh vực hóa chất, đồ bảo hộ thực sự rất quan trọng. Nó đảm bảo an toàn khi thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với các loại hóa chất khác nhau.

       – Đặt ra một số quy định nơi có hóa chất để mọi người đề phòng.

       – Thực hành các khóa học về cách xử lý thông minh các hóa chất độc hại.

Với những chia sẻ nêu trên, mong rằng các bạn sẽ nắm được những kiến thức về an toàn khi sử dụng hóa chất cũng như cách nhận biết, phân loại chất độc hại để phòng và bảo vệ sức khỏe của bản thân và mọi người.

Những lưu ý khi vận chuyển hóa chất

Việc vận chuyển hóa chất cũng phải đảm bảo các nguyên tắc an toàn sau đây: 

        – Vận chuyển những hóa chất nguy hiểm phải có phiếu an toàn hóa chất được cung cấp bởi nhà sản xuất, in bằng tiếng Việt, đảm bảo có đầy đủ các thông tin cần thiết. 

        – Đóng gói hóa chất: Chú trọng về vấn đề bao bì, thùng chứa phải phù hợp quy chuẩn. Ở ngoài bao bì, thùng chứa hóa chất phải có nhãn rõ ràng, ghi lại các thông tin.

        – Tuyệt đối không vận chuyển hóa chất có khả năng phản ứng với nhau trên cùng phương tiện. Không vận chuyển hóa chất cùng với vật nuôi, lương thực, con người, các chất gây cháy nổi hoặc các loại hàng hóa khác. 

        – Người điều khiển phương tiện vận chuyển các hóa chất nguy hiểm phải có giấy phép điều khiển còn hiệu lực. 

Hy vọng, với những thông tin hữu ích mà chúng tôi vừa chia sẻ, bạn đọc đã phần nào hiểu được mặt lợi, hại của hóa chất. Đồng thời cũng biết cách tìm hiểu để sử dụng hóa chất an toàn.